Wie de woning binnenstapt, begrijpt meteen waarom de Vlaamse Kamer van Daria en Johan de Zot van Erfgoed-prijs meer dan verdiend had.
"We waren best trots op de Vlaamse Kamer en schreven hem op goed geluk in"
“We hadden de wedstrijd gezien in Izine. Toen viel het ons in dat onze Vlaamse Kamer eigenlijk ook onroerend erfgoed is. We waren best trots op die woonkamer, die we volledig zelf gerenoveerd hadden en besloten de Vlaamse Kamer op goed geluk in te schrijven”, aldus Johan.
Nooit hadden ze echter gedacht dat hun inzending uiteindelijk de wedstrijd zou winnen. “We waren de enige inzending van het publiek tegenover al de grootse gebouwen van de stad Izegem. We hadden wel onze collega’s en vrienden opgeroepen om te stemmen, maar nooit hadden we gedacht dat we het zouden halen van kleppers als Eperon D’Or. Misschien dachten mensen ‘het is eens iets anders en iets leuks’. In elk geval voelde het als een overwinning op de grote kanshebbers”, vertelt een fiere Johan.
"Een belangrijke bijzonderheid zorgde voor de aankoop van het pand: de trap"
Johan en Daria zijn dus terecht fier op hun prijs. Maar wat maakt deze Vlaamse Kamer en het pand waarin deze staat dan zo bijzonder? “De geschiedenis die erachter zit, maakt de kamer zo mooi. De woning is een beschermd monument sinds eind 2001. Het werd gebouwd rond 1890 en vermoedelijk woonde hier eerst een pastoor maar dat is niet bevestigd. Daarna woonde hier een tandarts, wat nog duidelijk zichtbaar was toen wij het huis kochten. De vloer was zodanig verzakt dat deze volledig onder spanning stond”, aldus Daria.
Het was echter een andere bijzonderheid die Johan en zijn vrouw ertoe aanzetten een kijkje te gaan nemen in het leegstaand pand: de trap. Johan: “Ik had via het werk gehoord dat het pand leegstond. Gezien ik in het boek ‘Bouwen door de eeuwen heen’ een mooie trap uit dit pand gezien had, was ik nieuwsgierig naar alle andere mooie elementen in het huis. Ik wou absoluut een kijkje gaan nemen samen met mijn vrouw.” Achteraf vroeg Johan wat Daria ervan vond. Toen kwam ze met een verrassend antwoord: “Ik antwoordde dat het wel iets had, waarop we kort erna aan het avontuur begonnen zijn. Zeg dit dus nooit aan je partner. Je ziet wat ervan komt”, lacht Daria.
"Schuren tot onze handen er bijna van afgevroren waren"
Het besluit om het huis te kopen en te renoveren stond vast. Maar hoe begin je nu aan zo’n groots werk? “We wilden zo veel mogelijk van de bestaande stukken recupereren zodat we de originele erfgoedwaarde zo veel mogelijk konden behouden. We schuurden onder andere oude latten van op zolder tot we onze handen niet meer voelden van de kou. Zo konden we de omlijstingen van de deuren herstellen. Ook de stukjes tegel die we in de aarde vonden, haalden we door de zeef zodat niets verloren ging. Een beetje geschift dus eigenlijk”, lacht Johan.
Recupereren en terug opbouwen was dus de strategie. Maar hoe begin je daaraan zonder plannen van het gebouw? Daria: “Gezien er nog geen plannen bestonden van het gebouw en mijn man ervaring had als bouwkundig tekenaar, moesten we als eerste stap in de renovatie een technische tekening maken van het gebouw. Mijn man heeft het gebouw tot in het detail uitgetekend. Dankzij dat precisiewerk konden we zijn tekening uiteindelijk gebruiken als leidraad voor de verdere verbouwing. Zo konden we bijvoorbeeld beter inschatten hoeveel materiaal we voor elke kamer nodig hadden.”
“Het kleinste kamertje als proef op de som”
Nadat Johan de tekening had gemaakt, konden ze dan eindelijk een plan opstellen van wanneer ze welke kamer zouden opknappen. Als allereerste kamer fristen ze het toilet boven op. En daar hadden ze een hele goeie reden voor: “Gezien ik geen ervaring had als stukadoor, kon ik op die manier een klein, onopvallend kamertje pleisteren als test. Met de kennis die ik daaruit gehaald had, kon ik dan beginnen aan de keuken en de badkamer”, aldus Johan. De volgende kamer was de keuken. Tot dan moesten ze het met een geïmproviseerde keuken in de gang doen.
Hoewel het koppel heel veel zelf verbouwde en renoveerde aan de woning, moesten ze toch soms de hulp inroepen van anderen. Johan: “Nadat we het behang hadden afgetrokken en de elektriciteit hadden afgekoppeld, legde ik de juiste kabels en leidingen voor de verwarmingen en elektriciteit. Voor de aansluiting zelf had ik geen kennis van zaken, dus riepen we daarvoor de hulp in van een elektricien.” Ook voor de kleuren van de deur hebben ze een beroep gedaan op het advies van een vakman.
“Soms moeten we volledig terug naar af. Dat maakt van de strakke timing een lastige uitdaging”
Johan en Daria offerden heel wat vrije tijd op na het werk en in de weekends om de kamers in de beoogde tijdspanne klaar te krijgen. Daria: “Meestal hadden we per kamer ongeveer zes maanden voorzien. Starten deden we in februari en dan werkten we door tot juni à juli voor de laatste afwerkingen.” Die strakke timing kunnen ze echter niet altijd volgen: “Momenteel zijn we bezig aan de nachthal en de zoldertrap. We dachten dat we deze samen met de kamer vooraan binnen die zes maanden af zouden krijgen, maar dat zal niet haalbaar zijn”, aldus een licht ontgoochelde Johan. Aan dit tempo hoopt het koppel binnen vijf jaar nog de achterbouw, de berging en eventueel nog de zolder opgefrist te hebben.
Time management is dus soms een moeilijkheid bij de verbouwing van het oude pand. Daria legt uit hoe dit komt: “Het moeilijkste vind ik het terug naar af gaan. Als je bijvoorbeeld een afgebrokkelde muur terug hebt opgebouwd en het blijkt niet stevig genoeg te zijn, moet je alles weer afbreken en opnieuw beginnen. Dat vind ik soms wel lastig”. Dat was echter niet het enige probleem waarop de twee stuitten tijdens de verbouwingen. Johan: “De meesten in onze omgeving geloofden niet in ons project. Ze verklaarden ons gek. Gelukkig hebben we doorgezet en zullen ze hun mening nu wel moeten herzien.” Verder liepen de aanvragen voor hun premies en andere hulp ook niet van een leien dakje.
“Als we er even tussenuit zijn, kriebelt het al terug om de verbouwingen te hervatten”
Ondanks deze moeilijkheden gaf het koppel niet op en vonden ze steun bij elkaar. Ze vertelden ons hun geheim voor deze gedrevenheid: “Het is onze passie om de oude woning op te knappen tot iets moois. Als we er een week niet mee bezig zijn, kriebelt het om er terug aan te beginnen.” De interesse in oude gebouwen is Johan met de paplepel ingegeven. “Als kind liep ik al mee met mijn vader, die timmerman en schrijnwerker was. Daarna heb ik een houtopleiding en een opleiding bouwkunde gevolgd. Tijdens mijn carrière heb ik o.a; ook verschillende monumenten, kathedralen en woningen getekend.” Hij leerde dus op een andere manier naar gebouwen te kijken. En dat zal zijn vrouw geweten hebben. “Als ik met hem ga winkelen, heeft hij meer interesse in de opbouw van het gebouw dan in de kleren”, lacht Daria.
Diezelfde passie als Johan hebben noch zijn vrouw, noch zijn kinderen overgenomen. Daria: “Overgenomen heb ik het niet, maar ik kan mij er wel in vinden om samen de uitdaging voor de renovatie aan te gaan. Met zijn bouwtechnische kennis geeft mijn man meestal aanwijzingen en ik voer deze zo goed mogelijk uit. Zo draag ik ook mijn steentje bij.” Vroeger hielp ook hun dochter af en toe mee, ze kon zicht met de kleinste werkjes bezighouden. Door haar studies is dit nu minder mogelijk. Hun zoon daarentegen heeft er geen boodschap aan. Al toont hij nu wel meer interesse omdat hij die kennis dan later ook nog kan gebruiken voor zijn eigen verbouwingen.
“Op Open Monumentendag ontdekten we dat onze kachel niet zo uniek was als we dachten”
Johan en Daria houden dus beide van oude gebouwen. Zou dat dan de reden zijn waarom Open Monumentendag zo belangrijk is voor hen? Johan: “We nemen graag eens een kijkje in mooie monumenten. Op Open Monumentendag maken we daar dan ook gretig gebruik van. Soms merk ik dan op dat iets niet goed gerestaureerd is. Tijdens Open Monumentendag ontdekten we trouwens ook dat er in een woning in Kortrijk exact dezelfde kachel staat als wij hier staan hebben. Iets wat we anders niet te weten waren gekomen.” Op de vraag of ze een favoriet gebouw hebben in Izegem antwoordden ze al lachend: “Het onze natuurlijk.” Volgens hen heeft elk gebouw in Izegem z’n eigen eigenschappen en stijl en staan er heel wat mooie gebouwen. Je moet het alleen willen zien.
Ondertussen wonen Johan en Daria al een 9-tal jaar in het oude, gerenoveerde pand. Maar zouden ze nog terugkeren naar hun nieuwbouwwoning? Daria: “Toen we in ons verbouwavontuur wilden stappen, hadden we een waslijst aan voordelen van onze nieuwbouwwoning, terwijl we bij de oude woning net een waslijst aan nadelen konden opsommen. Toch zouden we geen moment twijfelen mochten we terugkeren naar het moment van de beslissing. We zouden ons steevast opnieuw in het verbouwavontuur storten.” Johan voegt eraan toe dat ze op een volledig andere manier wonen in hun oude woning: “We proberen zo weinig mogelijk te verbruiken, maar verbruiken wel meer dan in onze nieuwbouwwoning omdat alles daar veel compacter en praktischer in elkaar zat. Ook qua werk is er een groot verschil tussen de twee woningen. We hebben nu drie maal zoveel werk aan de oude woning dan we hadden aan de nieuwbouwwoning.”
“De gouden tip van Daria en Johan: wees geduldig”
Ondanks deze nadelen zouden ze hun oude woning moeilijk kunnen inruilen voor hun nieuwbouwwoning. “Het is een karakterwoning midden in de stad en toch rustig gelegen. We kunnen er urenlang verwonderd in blijven rondlopen en elke dag nog iets nieuws, iets speciaals ontdekken aan de woning. De woning is op ons pad gekomen en we zijn ervoor gegaan. We zijn dan ook trots op het werk dat we tot nu toe geleverd hebben”, aldus de trotse eigenaars van het pand.
Voorlopig hebben Daria en Johan nog geen plannen na dit project, maar ze sluiten niets uit. Voor wie graag in hun voetsporen wil treden, hebben ze nog één gouden tip: “Wees geduldig. De renovatie van een oude, beschermde woning is een serieus monnikenwerk omdat je zo veel mogelijk de originele elementen moet bewaren. Soms was er al een stuk schilderwerk gedaan en brokkelde er plots een stuk af waardoor we helemaal opnieuw moesten beginnen te pleisteren. Ook de kleine molures op het plafond vroegen precisiewerk. Geduld is dus de sleutel tot de succesvolle renovatie van een oud gebouw”, besluiten ze.
